มาตรฐาน IATF 16949:2016 เป็นมาตรฐานที่กำหนดข้อกำหนดสำหรับระบบบริหารคุณภาพในอุตสาหกรรมยานยนต์ มีความสำคัญอย่างมากในการช่วยให้บริษัทในอุตสาหกรรมยานยนต์ปรับปรุงและพัฒนาระบบการผลิต โดยเน้นการปรับปรุงตลอดเวลาเพื่อให้สามารถตอบสนองต่อความต้องการและความพึงพอใจของลูกค้าได้อย่างเหมาะสม
การปฏิบัติตามมาตรฐาน IATF 16949:2016 เป็นการบังคับที่สำคัญสำหรับอุตสาหกรรมยานยนต์ เนื่องจากมีการกำหนดข้อกำหนดที่เข้มงวดและแน่นหนา เพื่อให้แน่ใจว่าการผลิตสินค้าและบริการมีคุณภาพสูงสุดและปลอดภัยสำหรับผู้บริโภค นอกจากนี้ยังเน้นการวางแผน การดำเนินการ และการตรวจสอบอย่างเข้มงวดเพื่อให้มั่นใจว่าระบบมีประสิทธิภาพและสามารถพัฒนาต่อยอดได้อย่างต่อเนื่อง
มาตรฐาน IATF 16949:2016 มุ่งเน้นไปที่การจัดการความเสี่ยงในกระบวนการผลิต การตรวจสอบและติดตามข้อมูล การสื่อสารในองค์กร การฝึกอบรมและพัฒนาบุคลากร รวมถึงการตรวจสอบการพัฒนาระบบและการประเมินความเสี่ยง ทั้งนี้มีวัตถุประสงค์หลักคือการสร้างและรักษาระบบการจัดการที่มีประสิทธิภาพ เพื่อให้สามารถตอบสนองต่อความต้องการและความพึงพอใจของลูกค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ในการประยุกต์ใช้มาตรฐาน IATF 16949:2016 บริษัทจะต้องมีการตระหนักถึงความสำคัญของการปรับปรุงตลอดเวลา การใช้ข้อมูลและการวิเคราะห์เพื่อพัฒนาระบบการผลิตและกระบวนการทำงาน นอกจากนี้ยังต้องมีการสร้างแรงจูงใจในองค์กรเพื่อให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการปฏิบัติตามมาตรฐาน และมีการสนับสนุนทรัพยากรที่เพียงพอในการดำเนินงาน
Processes Approach
Processes Approach (แนวคิดกระบวนการ) เป็นหัวใจสำคัญของระบบการจัดการคุณภาพ IATF 169449:2016 แนวคิดนี้หมายถึง
- การมององค์กรเป็นระบบของกระบวนการที่เชื่อมโยงกัน แทนที่จะมองเป็นแผนก บุคลากร หรือผลิตภัณฑ์แยกส่วน
- กระบวนการเหล่านี้จะทำหน้าที่เปลี่ยนแปลง หรือเพิ่มมูลค่าให้กับ Input (สิ่งที่นำเข้าสู่กระบวนการ) เพื่อให้ได้ Output (ผลลัพธ์ที่ต้องการ) ที่ตรงตามความต้องการของลูกค้า
ประโยชน์ของ Processes Approach
- ช่วยให้องค์กรสามารถระบุ ควบคุม และปรับปรุงกระบวนการต่างๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ลดความสูญเปล่า และข้อผิดพลาด
- เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และความพึงพอใจของลูกค้า
Processes Approach สอดคล้องกับ PDCA Cycle (วงจร PDCA) ซึ่งเป็นวงจร Deming Cycle ที่เน้นการปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง โดยมีขั้นตอนดังนี้
- Plan (วางแผน): กำหนดวัตถุประสงค์ และวิธีการดำเนินงานของกระบวนการ
- Do (ปฏิบัติ): ดำเนินการตามแผนที่วางไว้
- Check (ตรวจสอบ): ประเมินผลลัพธ์ และวิเคราะห์ความคลาดเคลื่อน
- Act (ปรับปรุง): ดำเนินการแก้ไข และปรับปรุงกระบวนการให้ดียิ่งขึ้น
Processes Approach เป็นแนวคิดพื้นฐานที่สำคัญ ในการนำระบบการจัดการคุณภาพ IATF 16949:2016 ไปใช้ ช่วยให้มององค์กรเป็นระบบ และมุ่งเน้นการปรับปรุงกระบวนการอย่างต่อเนื่อง เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ และความพึงพอใจของลูกค้า
Turtle Diagram
Turtle Diagram (แผนภาพเต่า) เป็นเครื่องมือหนึ่งที่ใช้ในการวิเคราะห์กระบวนการ (Process Analysis) ตามแนวคิด Processes Approach ของระบบการจัดการคุณภาพ IATF 16949:2016
ลักษณะของ Turtle Diagram
Turtle Diagram มีลักษณะคล้ายกับรูปร่างของ เต่า โดยแบ่งออกเป็นส่วนต่างๆ ดังนี้
- หัว (Head): แสดงถึง Input (สิ่งที่นำเข้าสู่กระบวนการ) เช่น วัตถุดิบ ข้อมูล หรือเอกสาร
- ขา (Legs): แสดงถึง Support Processes (กระบวนการสนับสนุน) เช่น การบำรุงรักษาเครื่องจักร การจัดหาทรัพยากร หรือการฝึกอบรมพนักงาน
- ลำตัว (Body): แสดงถึง Process (กระบวนการหลัก) ที่ต้องการวิเคราะห์
- หาง (Tail): แสดงถึง Output (ผลลัพธ์ที่ได้จากกระบวนการ) เช่น ผลิตภัณฑ์ บริการ หรือข้อมูล
- ภายใน (Inside): แสดงถึง How (วิธีการดำเนินงาน) ของกระบวนการ เช่น ขั้นตอนการทำงาน เอกสารที่เกี่ยวข้อง หรือเครื่องมือที่ใช้
- รอบนอก (Outside): แสดงถึง Who (ผู้รับผิดชอบ) ในการดำเนินงานของกระบวนการ และ Customer (ลูกค้า) ของกระบวนการ
ประโยชน์ของ Turtle Diagram
- ช่วยให้มองเห็นภาพรวมของกระบวนการอย่างชัดเจน
- ระบุองค์ประกอบต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับกระบวนการ
- ช่วยในการวิเคราะห์จุดแข็ง จุดอ่อน และโอกาสในการปรับปรุงกระบวนการ
- ส่งเสริมการสื่อสาร ความเข้าใจ ร่วมกันระหว่างบุคลากรในองค์กร
Turtle Diagram เป็นเครื่องมือที่ง่าย และมีประโยชน์ ในการวิเคราะห์กระบวนการ ตามแนวคิด Processes Approach ช่วยให้สามารถมองเห็นภาพรวม ระบุองค์ประกอบ และจุดที่ต้องปรับปรุงกระบวนการได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ระบบ IATF 16949: 2016 คืออะไร
ระบบ IATF 16949:2016 หรือที่รู้จักกันในชื่อ ระบบการจัดการคุณภาพยานยนต์ เป็นมาตรฐานสากลที่ได้รับการยอมรับจากผู้ผลิตรถยนต์ ชิ้นส่วนอะไหล่ และซัพพลายเออร์ในอุตสาหกรรมยานยนต์ทั่วโลก พัฒนาโดยคณะทำงานนานาชาติยานยนต์ (IATF)
วัตถุประสงค์ระบบ IATF 16949:2016
- เพื่อสร้างระบบการจัดการคุณภาพที่มีประสิทธิภาพ สอดคล้องกับมาตรฐานสากล ช่วยให้มั่นใจได้ว่าผลิตภัณฑ์ยานยนต์มีความปลอดภัย เชื่อถือได้ และตรงตามความต้องการของลูกค้า
- เพื่อลดความเสี่ยง ป้องกันข้อบกพร่อง และลดต้นทุน
- เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต และความพึงพอใจของลูกค้า
- เพื่อเป็นที่ยอมรับจากลูกค้า และซัพพลายเออร์ในอุตสาหกรรมยานยนต์
ข้อกำหนดระบบ IATF 16949:2016
IATF 16949:2016 ประกอบด้วยข้อกำหนด 10 ข้อ ดังนี้
- ระบบการจัดการคุณภาพ
- ความรับผิดชอบของฝ่ายบริหาร
- ระบบทรัพยากรบุคคล
- การสนับสนุน
- การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์
- การควบคุมกระบวนการผลิตและบริการที่เกี่ยวข้อง
- การจัดซื้อ
- ผลิตภัณฑ์ที่ไม่เป็นไปตามข้อกำหนด
- การวัด การวิเคราะห์ และการปรับปรุง
- การทบทวนการจัดการระบบ
IATF 16949:2016 สามารถนำไปประยุกต์ใช้กับองค์กรทุกขนาดในอุตสาหกรรมยานยนต์ องค์กรที่ต้องการได้รับการรับรองตามมาตรฐานนี้
4.3.1 การกำหนดขอบข่าย QMS
ตามข้อกำหนด IATF 16949:2016 ข้อ 4.3.1 องค์กรจำเป็นต้องกำหนดขอบเขตของระบบบริหารคุณภาพ (QMS) ซึ่งหมายถึงการระบุขอบเขตของกระบวนการ กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการ ที่รวมอยู่ในระบบ
รายละเอียดของการกำหนดขอบเขต QMS
- ระบุองค์ประกอบของ QMS:กระบวนการหลัก สนับสนุน และเชื่อมโยงกัน
- กิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบ พัฒนา ผลิต และบริการ
- ผลิตภัณฑ์ ชิ้นส่วน และบริการที่รวมอยู่ในระบบ
- อธิบายขอบเขตทางกายภาพ:สถานที่ตั้ง อาคาร และพื้นที่ที่เกี่ยวข้องกับระบบ
- ขอบเขตของห่วงโซ่อุปทาน ซัพพลายเออร์ และลูกค้า
- ระบุการยกเว้น:กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ หรือบริการที่ไม่รวมอยู่ในระบบ
- เหตุผลที่ยกเว้น และแนวทางการควบคุม
เอกสาร
องค์กรจำเป็นต้องจัดทำเอกสารที่อธิบายขอบเขตของ QMS อย่างชัดเจน เอกสารนี้อาจจะเป็นส่วนหนึ่งของคู่มือคุณภาพ หรือเอกสารแยกต่างหาก
ตัวอย่าง
บริษัทผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ อาจกำหนดขอบเขต QMS ดังนี้
- กระบวนการหลัก: การออกแบบ พัฒนา ผลิต และทดสอบชิ้นส่วนยานยนต์
- กระบวนการสนับสนุน: การจัดซื้อ การบำรุงรักษา การจัดการคลังสินค้า และการบริหารทรัพยากรบุคคล
- ผลิตภัณฑ์: ชิ้นส่วนยานยนต์ทั้งหมดที่ผลิตโดยบริษัท
- สถานที่ตั้ง: โรงงานผลิตที่ตั้งอยู่ในกรุงเทพมหานคร
- การยกเว้น: การออกแบบและพัฒนาผลิตภัณฑ์ใหม่ ซึ่งใช้วิธีการที่แตกต่างจากกระบวนการปกติ
การกำหนดขอบเขต QMS เป็นข้อกำหนดพื้นฐานของ IATF 16949:2016 ช่วยให้มั่นใจได้ว่าระบบมีประสิทธิภาพ ครอบคลุม และสามารถนำไปใช้ได้จริง
8. การดำเนินการ
8. การดำเนินการ (Operations) ใน IATF 16949:2016
ตามข้อกำหนด IATF 16949:2016 ข้อ 8 องค์กรจำเป็นต้องวางแผน ดำเนินการ ควบคุม และปรับปรุงกระบวนการ กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการ ที่เกี่ยวข้องกับระบบการจัดการคุณภาพ (QMS) เพื่อให้บรรลุเป้าหมายของระบบ
หัวข้อหลักของข้อ 8
- การวางแผนการดำเนินการ: องค์กรต้องวางแผนการดำเนินการ กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการ ที่เกี่ยวข้องกับ QMS แผนนี้ควรระบุวัตถุประสงค์ วิธีการ ทรัพยากร และกำหนดเวลา
- การดำเนินการ: องค์กรต้องดำเนินการตามแผนที่วางไว้ โดยปฏิบัติตามขั้นตอน วิธีการ และเอกสารที่เกี่ยวข้อง
- การควบคุมการดำเนินการ: องค์กรต้องควบคุมการดำเนินการ กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการ โดยใช้กลไกต่างๆ เช่น การตรวจสอบ การตรวจวัด การวิเคราะห์ และการแก้ไข
- การปรับปรุงการดำเนินการ: องค์กรต้องปรับปรุงการดำเนินการ กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการ อย่างต่อเนื่อง โดยใช้ข้อมูลจากการควบคุม การวัดผล การวิเคราะห์ และการร้องเรียนของลูกค้า
ตัวอย่าง
บริษัทผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ อาจดำเนินการดังนี้
- การวางแผนการดำเนินการ: บริษัทวางแผนการผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ โดยระบุจำนวน ชนิด กำหนดเวลา และทรัพยากรที่ต้องการ
- การดำเนินการ: บริษัทผลิตชิ้นส่วนยานยนต์ตามแผน โดยปฏิบัติตามขั้นตอน วิธีการ และเอกสารที่เกี่ยวข้อง
- การควบคุมการดำเนินการ: บริษัทตรวจสอบ ตรวจวัด และวิเคราะห์คุณภาพของชิ้นส่วนยานยนต์ แก้ไขข้อบกพร่อง และป้องกันไม่ให้เกิดขึ้นอีก
- การปรับปรุงการดำเนินการ: บริษัทวิเคราะห์ข้อมูลจากการควบคุม การวัดผล การวิเคราะห์ และการร้องเรียนของลูกค้า นำไปสู่การปรับปรุงกระบวนการ วิธีการ และเอกสารที่เกี่ยวข้อง
ข้อ 8 ของ IATF 16949:2016 เน้นย้ำถึงความสำคัญของการวางแผน ดำเนินการ ควบคุม และปรับปรุงการดำเนินงาน กิจกรรม ผลิตภัณฑ์ และบริการ ที่เกี่ยวข้องกับ QMS องค์กรที่ปฏิบัติตามข้อกำหนดนี้ จะสามารถบรรลุเป้าหมายของระบบ และสร้างความพึงพอใจให้กับลูกค้าได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ประโยชน์ที่ได้จากการจัดทำ ระบบ IATF 16949 : 2016
การจัดทำระบบ IATF 16949 : 2016 มอบประโยชน์มากมายให้กับองค์กร ทั้งในแง่ของการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน การพัฒนาระบบการจัดการ และความพึงพอใจของลูกค้า ดังนี้
1. เพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน
- สร้างความมั่นใจให้กับลูกค้า: ลูกค้าจะมั่นใจในคุณภาพของผลิตภัณฑ์ ชิ้นส่วน และบริการ ที่ได้รับจากองค์กรที่มีระบบ IATF 16949 : 2016
- ขยายโอกาสทางธุรกิจ: องค์กรที่ได้รับการรับรอง IATF 16949 : 2016 จะมีโอกาสเข้าถึงลูกค้าใหม่ๆ โดยเฉพาะผู้ผลิตรถยนต์ชั้นนำ และซัพพลายเออร์ในอุตสาหกรรมยานยนต์
- เพิ่มประสิทธิภาพการผลิต: ระบบ IATF 16949 : 2016 ช่วยให้มุ่งเน้นไปที่การป้องกันข้อผิดพลาด ลดความสูญเสีย และเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต ส่งผลดีต่อต้นทุนและกำไร
- พัฒนาระบบการจัดการ: ระบบ IATF 16949 : 2016 ช่วยให้องค์กรมีระบบการจัดการที่มีประสิทธิภาพ โปร่งใส ตรวจสอบได้ และสามารถวัดผลได้
- พัฒนาทักษะบุคลากร: พนักงานทุกคนในองค์กรจะได้รับการฝึกอบรมเกี่ยวกับระบบ IATF 16949 : 2016 ช่วยให้มีความรู้ ทักษะ และความรับผิดชอบในการทำงานมากขึ้น
2. พัฒนาระบบการจัดการ
- ระบบมีโครงสร้างชัดเจน: ระบบ IATF 16949 : 2016 กำหนดกรอบการทำงานที่ชัดเจน แบ่งกระบวนการออกเป็นขั้นตอน กำหนดความรับผิดชอบ และเอกสารที่เกี่ยวข้อง
- ระบบมีประสิทธิภาพ: ระบบ IATF 16949 : 2016 เน้นการวัดผล วิเคราะห์ และปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ช่วยให้ระบบมีประสิทธิภาพ ตอบสนองต่อความต้องการของลูกค้า และเปลี่ยนแปลงของตลาดได้อย่างรวดเร็ว
- ระบบสอดคล้องกับมาตรฐานสากล: ระบบ IATF 16949 : 2016 เป็นมาตรฐานสากลที่ได้รับการยอมรับจากผู้ผลิตรถยนต์ชั้นนำทั่วโลก ช่วยให้มั่นใจได้ว่าผลิตภัณฑ์ ชิ้นส่วน และบริการ ขององค์กรมีคุณภาพตรงตามมาตรฐานสากล
- ระบบมีความยืดหยุ่น: ระบบ IATF 16949 : 2016 สามารถปรับใช้กับองค์กรที่มีขนาด ประเภทธุรกิจ และโครงสร้างที่แตกต่างกันได้
- ระบบสามารถตรวจสอบได้: ระบบ IATF 16949 : 2016 กำหนดกลไกการควบคุม ตรวจสอบ และตรวจวัด ช่วยให้มั่นใจได้ว่าระบบมีประสิทธิภาพ และเป็นไปตามข้อกำหนด
3. ความพึงพอใจของลูกค้า
- ผลิตภัณฑ์ ชิ้นส่วน และบริการ มีคุณภาพสูง: ระบบ IATF 16949 : 2016 ช่วยให้มั่นใจได้ว่าผลิตภัณฑ์ ชิ้นส่วน และบริการ ขององค์กรมีคุณภาพสูง ตรงตามความต้องการของลูกค้า และปราศจากข้อบกพร่อง
- การบริการลูกค้าดีเยี่ยม: องค์กรที่ได้รับการรับรอง IATF 16949 : 2016 มุ่งเน้นไปที่การตอบสนองความต้องการของลูกค้า มีระบบร้องเรียนที่ชัดเจน และแก้ไขปัญหาของลูกค้าได้อย่างรวดเร็ว
- สร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับลูกค้า: ระบบ IATF 16949 : 2016 ช่วยสร้างความมั่นใจ และความไว้วางใจให้กับลูกค้า
สรุป
IATF 16949 : 2016 เป็นมาตรฐานระบบการจัดการคุณภาพที่พัฒนาโดยคณะทำงานนานาชาติยานยนต์ (IATF) มุ่งเน้นไปที่การควบคุมกระบวนการ ป้องกันข้อผิดพลาด และผลิตสินค้าที่มีคุณภาพสูง ใช้กับองค์กรในอุตสาหกรรมยานยนต์ เช่น ผู้ผลิตรถยนต์ ชิ้นส่วนอะไหล่ และซัพพลายเออร์